e-LIR / Lexicon
Assistenza e-LIR
Contact
Publicaziun
Sponsurs
|
Lexicon Istoric Retic (LIR)
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Donat Vischnanca polit., cirq. Schons, distr. Rain Posteriur, cun las fracz. da D. e Pazen-Farden (fin la fin dal 2002 atgna vischn. politica). Vitg situà lung la via al pe da la Muntogna da Schons a sanestra dal Rain Posteriur, cun ils quartiers da Curscheglias, Tarvisch e Tscharvi. Ca. 1150 ad Anede, tud. Donath (uffiz. fin il 2002). 1835 167 abit.; 1850 188; 1900 128; 1950 118; 2000 133. Necropola dal temp da bronz tempriv a Surses. Enturn il 1150 era D. ina gronda curt episcopala cun in'agricultura intensiva ed allevament da muvel. Al nordost da la vischnanca sa chattava la culegna bandunada da Scarsuir. Il 1204 è menz. per l'emprima giada sin la Muntogna da Schons ina veglia communitad da purs libers ch'exercitava autonomamain la dretgira bassa. Ils dretgs da suveranitad territoriala èn passads dals signurs de Vaz a quels de Werdenberg, il 1456 puspè a l'uvestg da Cuira. La Val Schons è sa cumprada libra il 1458. Ecclesiasticamain appartegneva D. a S. Martin a Ziràn (il 1463 è menz. la chaplutta da S. Gieri). Refurmaziun enturn il 1530. A partir dal 1627 ha D. constituì ina plaiv cuminaivla cun las vischnancas da la Muntogna da Schons inferiura, a partir dal 1863 puspè cun Ziràn. Fin il 1851 è D. stà in vischinadi dal cumin da Schons e furmava cun Pazen, Farden, Casti e Clugén ina dretgira civila. Construcziun da l'emprima via charrabla 1901-02. D. è il center scolastic da la Muntogna da Schons e la sedia da la mastralia da la val. Il 2005 lavuravan 57% da las persunas cun activitad da gudogn a D. en l'emprim sectur (meglieraziun generala dapi il 1983). Part da la populaziun da lingua rum.: 1880 99%; 1941 89% (LM); 2000 53,8%/75,6% (ML/Lindic.).
Litteratura: Kdm GR 5, 199-203; Gem. GR, nr 41, 1984; Gem. GR, 2003, 96.
Jürg Simonett
© HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada.
| |
|
Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail:
|
|