e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Rydzewski, Anton von S-charl  S-chanf Vischnanca polit., cirq. Engiadin'Ota, distr. Malögia, cun las fracz. da Cinuos-chel e Susauna a la ruta dal Scaletta per Tavau. Vitg lung la via, situā a 1662 m a la riva da l'En, punct da partenza per il Pass dal Chaschauna. 1137/39 Scaneves, 1356 Scanevo, tud. Scanfs (ist.). 1781 423 abit. (da quels 169 fulasters); 1806 450; 1850 439; 1900 402; 1950 460; 2000 620. Il 1932/33 han ins mess a la glisch sin la collina Botta Striera (2050 m) al nord da S. restanzas d'in abitadi preistoric, utilisā dal temp da bronz mesaun (Cultura da Melaun) fin il temp da Latčne. Il 1527 ha la vischnanca da S. cumprā ora las dieschmas episcopalas (graun) ed il 1543 č ella daventada in vischinadi autonom da l'Engiadin'Ota (fragmentaziun politic-territoriala) cun ina surfatscha da 13'000 ha. La baselgia da S. Maria č menz. il 1450, l'edifizi nov en stil gotic tardiv datescha dal 1493, il clutger č pli vegl (14. tsch.?). Il 1518/20 č la vischnanca da S. sa separada da la plaiv gronda da Zuoz, la cretta ref. ha ella adoptā pir il 1570 suenter la mort dal spiritual cat. zunt stimā. Ils cudeschs da baselgia documenteschan in'impurtanta emigraziun da mastergnants tr. il 17. e l'entsch. dal 20. tschientaner. La plazza da tir da Zuoz e S., installada per la defensiun cunter aviuns, č vegnida translocada il 1976 en la regiun da l'anteriura baselgia da pelegrinadi da S. Güerg. Cun ils tschains da l'aua e dal Parc Naziunal Svizzer furma quella la funtauna d'entradas principala da la vischnanca. Part da la populaziun da lingua rum.: 1880 86,4%; 1980 74,5% (LM); 2000 51,8%/67,9% (ML/Lindic). Litteratura: H. Conrad, Schriften zur urgeschichtlichen und römischen Besiedlung des Engadins, 1981˛, 29 s.; D. Kaiser, L'emigraziun da S. e Cinuos-chel in temps passos, en: Chal. ladin, 1987, 55-63. Constant Wieser  Rydzewski, Anton von S-charl  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: