e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Visconti Vital, Andrea  Visitaziun Visitaziuns èn inspecziuns d'ina instituziun ecclesiastica (plaiv, chapitel catedral) tras in'autoritad ecclesiastica superiura (nunzi, uvestg, vicari, decan). Ils decrets dal Concil da Trent dal 1563 prescrivevan ina visitaziun annuala da la diocesa tras l'uvestg. L'uvestgieu da Cuira aveva organisà las emprimas visitaziuns episcopalas minuziusas en il Vnuost (1595) ed en il Mesauc (1611). La surveglianza ecclesiastica en il rest da las Trais Lias è daventada pussaivla pir cun la restituziun da l'uvestgieu en sia posiziun da dretg ecclesiastic e statal tras il Contrat da Lindau (1622) ed ils Artitgels da Scappi (1623). Anc il 1623 ha l'uv. Johann V Flugi d'Aspermont fatg visitar il Surmeir e las plaivs cat. en la Tumleastga. En il 17. tsch. era la visitaziun in dals instruments principals per transfurmar la pratica da cardientscha en las vischnancas e plaivs en il senn dal Concil da Trent (terminà il 1563). Sper la visitaziun da l'equipament da la baselgia e da l'administraziun dals bains ecclesiastics exequescha l'uvestg craismas e consecraziuns ed accumoda dispitas (frequentas antruras tr. plaivs e chaplanias affiliadas). Las actas da visitaziuns (redigidas pli baud en latin) dattan in'invista en las pravendas e baselgias ruralas dal territori catolic. Archiv: Aepisc. Cuira. Litteratura: J.J. Simonet, Aus den bischöflichen Visitationsberichten von 1623 und 1643, en: BM, 1916, 2–11, 48–55, 90–98, 123–32; HbBG 2; 4, 94 s. Adolf Collenberg  Visconti Vital, Andrea  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: