e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Rabius Radio e televisiun  Rabiusa Num da plirs flums ed auals en il Grischun. Dus da quests èn impurtants. L'emprim percurra la Val Stussavgia e nascha al Bärenhorn resp. al Piz Calandari per sbuccar al nord da Versomi tar l'Isla Bella en il Rain Anteriur. El ha in intschess da 138 km², ina lunghezza da var 30 km, maina blera glitta (plattamorta) ed è sa fatg via tras la Ruinaulta en la chavorgia da Versomi. Ins suppona che quella chavorgia era transibla gia durant il temp preistoric. Ina via charrabla, utilisada fin viaden il temp modern, manava da Caumas al vest da Panaduz sur Sigl Ault a Parstogn e davent da là, sco via da sauma, a la R. ch'ins po traversar sut il Rossboda/Unterhof. Dapi il 1829 resp. il 1897 collian las punts sur questa R. a Chera las vischnancas da Versomi e Panaduz. Giacun Hasper Muoth ha descrit quella R. furibunda en sia «Dertgira nauscha de Valendau e sias fontaunas» (1450): "La vall Versom rabatta stagn da roschas bein armadas; la Rabiusa rocla ferm las auas tschallatadas [...]". L'autra R. impurtanta nascha al Stätzerhorn sur Curvalda e sbucca a Cuira en la Plessur. En il 19. tsch. vegniva ella utilisada da la filandaria Meiersboden a Cuira. Litteratura: Planta, Verkehrswege 4, 231 s.; Churer Stadtgeschichte 2, 350-56; Muoth, Ovras 3, 31. Adolf Collenberg  Rabius Radio e televisiun  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: