e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Ladinia Laely, Andreas  Ladir Vischnanca polit., cirq. Glion, distr. Surselva (avant il 2001 Glogn), situada sin la spunda nord da la Foppa, cun l'exclava Alp Dadens da L. al Crap Masegn. Vers il 850 <em>Leitura</em>. 1850 98 abit.; 1900 94; 1950 139; 2000 107. Tschentada da craps preistorics cun il Crap da tirans legendar. En il temp medieval appartegneva ina part dals purs da L. als uschen. Libers exteriurs da Lags, per ils quals els han mess en il 15. tsch. divers mastrals. L. furmava da quel temp in vischinadi cun Schnaus e Ruschein. Il 1502 han ins dividì las pastgiras d'alp, ed il 1851 èn las vischnancas da L., Schnaus e Ruschein daventadas politicamain autonomas. La baselgia da S. Zeno, menz. enturn il 840 sco proprietad da la claustra da Faveras, è stada ina filiala da Ruschein fin il 1684. Enturn il 1556 han intginas fam. aderì a la Refurmaziun ed han stuì bandunar la vischnanca. Il guaud sur L. e la culegna sezza èn vegnids devastads dad incendis il 1848 resp. il 1891. La vischnanca tradiziunalmain purila è sa sviluppada fermamain suenter il 1970 sut l'influenza da la regiun turistica da Lags-Falera: en il rom da la planisaziun locala dal 1976 èn vegnidas construidas abitaziuns da vacanzas, e dal 1974-97 ha L. exequì la meglieraziun generala cun arrundaziun dal terren. Da la mesadad dal 19. tsch. fin il 1980 disponiva la vischnanca d'ina atgna scola primara, dapi alura van ils uffants a scola a Ruschein (scola manuala e secundara a Glion). Ils manaschis purils caracteriseschan anc oz il vitg rumantsch. Part da la populaziun da lingua rum. 2000: 57%/75,7% (ML/Lindic). Trais tschintgavels da la populaziun cun activitad da gudogn a L. lavuran ordaifer en il 2. e 3. sectur (o.t. a Glion e Domat).</p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: Kdm GR 4, 78-84; Gas. Rom., 12-2-1991; LQ, 20-4-2001. Adolf Collenberg  Ladinia Laely, Andreas  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: