e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Punt Chamues-ch, La Punt da Tardis  Punt da duana Anteriura punt da cunfin sur la Landquart al sidvest da Malans, numnada Obere Zollbrücke dapi la construcziun da la Punt da Tardis. La P. ha obtegnì il num Bischofsbruck suenter che l'imp. Otto I aveva cedì l'onn 967 il dretg da duana a questa punt a l'uvestgieu da Cuira. La P. fascheva part da la Via imperiala ed ha manà il traffic da transit fin viaden il 20. tsch. tras la Val dal Rain da Cuira. Il 1509 ha l'uvestgieu laschà reconstruir la punt sin cumond da las Trais Lias e dotar ella cun dazis da passadi per pedunzs, chavaliers, chavals da sauma, chars e muvel; exclus da quellas taxas eran ils curriers, ils schuldads da las Lias ed ils pelegrins. La construcziun d'ina chasa da duana cun in'ustaria e stallas l'onn 1582 tras Samuel Gantner ha provocà il 1591 in process cun Zezras. Il 1631 ha Andreas Ardüser da Tavau transfurmà la P. en ina basa militara cunter ils Austriacs. A partir dal 1685 han las vischnancas da Termin e da Zezras stuì garantir il mantegniment da la punt. La P. è arsa giu il 1799 ed è vegnida reconstruida il 1802 sin cumond dals Franzos. Il 1849 è passà il dretg da duana a la Confed. ch'ha alura abolì quel. Il 1877 ha surpiglià il chantun Grischun la punt ed ha remplazzà ella il 1894 cun ina punt da fier. Dapi la construcziun da la VR (1889) e da la A13 (1967) ha la P. mo pli in'impurtanza locala.<br /> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: P. Gillardon, Aus der Geschichte der oberen Zollbrücke […], en: BM, 1948, 342-48; P. Caminada, Graubünden, Land der Pass-Strassen, 1983, 23 s. Adolf Collenberg  Punt Chamues-ch, La Punt da Tardis  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: