e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Pensiuns Perequaziun finanziala  Perditga Tenor il dretg german eran ils parents resp. ils commembers d'ina stirpa obligads da prestar agid d'engirament vicendaivel. Il dretg francon preveseva era la pussaivladad da consultar persunas externas. Da quai è sa sviluppada in'obligaziun gen. da dar perditga. En la «<elirlink href="aid:1430">Lex Romana Curiensis</elirlink>» chattain nus, sper ils giuraders (<em>iuratores</em>) ed ils consacramentals (<em>consacramentales</em>, gidanters d'engirament), era ils <em>boni homines</em> che appartegnevan a la noblezza e che intervegnivan en conflicts giuridics en funcziun da gidanters d'engirament (betg parentads cun l'accusà). En il temp autmedieval èn questas perditgas vegnidas destituidas successivamain, ed en il 15. e 16. tsch. èn ellas svanidas dal tuttafatg a favur da perditgas dal succedì (p.ex. in delict) u da perditgas da distgargia. Ils parents - per regla fin al terz grad - vegnivan perfin exclus da la testimonianza u admess mo cun il consentiment da las partidas. Consequentamain è alura sa sviluppà il dretg dals parents da refusar la disposiziun e lur liberaziun da l'oblig da denunzia en cas d'in simpel malfatg, ma betg en cas d'in crim chapital. Dunnas singulas na vegnivan betg acceptadas sco perditgas, u alura sulettamain en cumpagnia da perditgas masculinas. Exponents da sectas cristianas (p.ex. anabaptists) u da religiuns betg cristianas (p.ex. gidieus) na dastgavan betg dar perditga. Il dretg processual modern n'enconuscha betg talas restricziuns discriminantas. </p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Wagner/Salis, Rechtsquellen; RQGR; FDR. Litteratura: E. Caflisch, Die Familie als Gemeinschaft und Genossenschaft [...], 1917, 79-82, 183 s. Adolf Collenberg  Pensiuns Perequaziun finanziala  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: