e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  S-chanf Saas  S-charl Veglia colonia da miniers situada en la Val S. sin territori da la vischnanca da Scuol al passadi da Scuol en la Val Müstair. 1095 <em>Scharle</em>s, tud. Scarl. Il num S. na po betg vegnir deducì, sco quai ch'ins supponiva pli baud, da Carl il Grond. En il 11. e 12. tsch. han regalà ils signurs da Tarasp bains a S. a la claustra da Scuol. La chaplutta deriva prob. dal 11./12. tschientaner. A partir dal 1317 è vegnida cedida la miniera d'argient a S. a differentas fam. engiadinaisas, il 1356 als Plantas da Zuoz. Fin a la liberaziun da l'Engiadina Bassa il 1652 è stada la regaglia da la miniera en ils mauns dals conts dal Tirol resp. dal domini austriac. En ils onns 1499 e 1621 è la colonia arsa giu. En il 17. tsch. è vegnida sistida l'explotaziun da plum e d'argient a S. Tr. il 1819 ed il 1829 ha Johann Hitz da Claustra manà la miniera. Dal 1823 al 1828 han ins pudì explotar 8'060 kg plum e 200 kg argient. Da quel temp dateschan la chasa dals miniers e las ruinas da la "Schmelzra" (restaurada dapi il 1989, museum dapi il 1997). Enturn il 1850 è la miniera vegnida serrada definitivamain. Fin il 1950 è S. stà in abitadi permanent, oz è la val in territori apprezià per gitas en muntogna e turas da skis.</p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: S., 2003; M. Schreiber, Der historische Bergbau bei S. im Unterengadin, 2004. Paul Eugen Grimm  S-chanf Saas  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: