e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Sax, Johann Peter de (Mesauc) Scaletta, Pass dal  Says Anteriura vischnanca polit., cirq. Tschintg Vitgs, distr. Landquart (avant il 2001 Landquart Sut). A partir dal 2008 fracz. da la vischnanca da Termin (tras fusiun). S. cumpiglia las fracz. da Valtanna, S. Sut e S. Sura, situadas sin terrassas aut sur la Val dal Rain da Cuira. 1222 <em>in Seians</em>, 1382 <em>Sayes</em>. 1860 205 abit.; 1900 161; 1950 126; 2000 153. Enturn il 1000 era S. gia vegnì colonisà parzialmain da Rumantschs (claustra da Curvalda). A partir dal 14. tsch. èn immigrads Gualsers da la Val Valzeina a S. e cun quels ha cumenzà la germanisaziun. En il temp medieval tardiv ha appartegnì S. a la vischnanca da Termin, incorporada en il domini episcopal d'Alt-Aspermont. Il 1532 ha quella cumprà ora ils dretgs signurils, il 1649 tut las grevezzas feudalas. Il 1526 ha S. adoptà la cretta ref. ed è s'unida cun la plaiv da Favugn, il 1646 cun la part ref. da Termin. Dapi il 1986 dispona la vischnanca dad in'atgna baselgia. Il 1512 èn vegnidas repartidas las pastgiras d'alp al Hochwang tr. ils vischins da S. e quels da Termin che vivevan en charplina permanenta in cun l'auter; il 1861 han ins separà era ils guauds. Dapi il 1880 era S. ina vischnanca autonoma, a la quala mancava però fin a la fusiun cun Termin in'infrastructura adequata. In'arrundaziun dal funs n'è betg succedida a S. A partir da la tschintgavla classa van ils uffants a scola a Termin. L'onn 2000 lavuravan circa 50% da las persunas cun activitad da gudogn a S. en l'emprim sectur.<br /><br /><br /></p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: Bundi, Besiedlung; Festschrift zur Einweihung der Kirche S. am 28. September 1986, 1986; Gem. GR, 2003, 290 s. Adolf Collenberg  Sax, Johann Peter de (Mesauc) Scaletta, Pass dal  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: