e-LIR / Lexicon
Assistenza e-LIR
Contact
Publicaziun
Sponsurs
|
Lexicon Istoric Retic (LIR)
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Sutselva
Quest term istoric-geografic cumpiglia parts da l'intschess dal Rain Anteriur e dal Rain Posteriur e s'extenda dal guaud da Flem ("sut la selva" da Flem) a l'ost da las Auas Sparsas a Mulin (vischn. da Trin) fin en la Val Schons. L'idiom da la S., il <elirlink href="aid:2846">sutsilvan</elirlink>, discurrì parzialmain anc en las vischnancas dad Il Plaun (Trin, Tumein, Domat, Panaduz, Razén), da la Tumleastga, da la Mantogna e da la Val Schons cunfinescha a Trin/Flem cun l'idiom da la Surselva, il <elirlink href="aid:2844">sursilvan</elirlink>. Uschè lunsch che las tschintg vischnancas dad Il Plaun sa servan en scrit da la lingua rum., dovran ellas dentant tradiziunalmain il sursilvan che vegn era instruì en scola (Trin è sa decidì il 2007/08 d'introducir il rumantsch grischun sco lingua d'alfabetisaziun). Il sutsilvan è - sper il puter en l'Engiadin'Ota - periclità il pli ferm, quai ch'è d'attribuir (almain per part) al fatg ch'ins ha introducì en il 19. tsch. il tudestg sco lingua d'instrucziun en scola primara. En ils onns 1943-48 aveva empruvà Giuseppe Gangale da rinforzar il sutsilvan cun standardisar l'idiom e fundar scolinas rum. en la regiun dal Rain Posteriur, in'acziun pauc efficazia. Dapli success han gì la standardisaziun posteriura dal sutsilvan e l'ediziun d'in vocabulari sutsilvan, da meds d'instrucziun («La Scoletta» e.a.) e d'ina gasetta emnila («La Pùnt»).</p>
Archiv:
Ovras:
Funtaunas:
Litteratura:
T. Rupp, Lautlehre der Mundarten von Domat, Trin und Flem, 1963.
Martin Bundi
© HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar
il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda
electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada.
| |
|
Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail:
|
|
Susta