e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Uniun da tiradurs dal Grischun Uniun dals Grischs (UdG)  Uniun da traffic dal Grischun (UTG) Fundada il 1909 a Bravuogn, resortida dal biro da traffic da Cuira (fundà il 1903) e da l'Associaziun da las societads da traffic dal Grischun (fundada il 1905). L'UTG vegn manada d'ina suprastanza da tschintg e d'ina cummissiun da traffic da 15 commembers. Il biro da traffic chant. sa chatta a Cuira. Giovanni Giacometti ha creà ils emprims placats dal Grischun, e propagandists èn ids tras l'Europa ed ils Stadis Unids da l'America a far referats cun diapositivs. Già avant l'Emprima Guerra mundiala ha l'UTG marcà numerusas sendas da viandar. Ella è sa remessa mo plaunsieu da las duas guerras mundialas. Ils gieus olimpics dal 1928 e dal 1948 a S. Murezzan han provocà mintgamai grondas midadas sin il martgà mundial. A partir dals onns 1950 e fin vers la fin dal tschientaner ha il <elirlink href="aid:2867">turissem</elirlink> grischun pudì registrar in record suenter l'auter pertutgant il dumber da pernottaziuns, dad <elirlink href="aid:737">automobils</elirlink> (che portan ils turists), da <elirlink href="aid:2120">telefericas</elirlink> e kilometers pistas da skis e loipas da passlung. Causa la conjunctura auta en tut ils secturs economics na chattavan blers hotels betg adina avunda persunal per las stagiuns d'enviern (<elirlink href="aid:1395">Hotellaria</elirlink>). En ils onns 1970 ha la parahotellaria cumenzà a giugar ina rolla adina pli impurtanta. A chaschun da l'emprima dumbraziun da l'enviern 1954/55 offriva ella 11'106 letgs, il 1980/81 165'559 ed il 2009/10 ca. 132'000. La lescha chant. davart il turissem dal 1966 e quella revedida dal 1979 han procurà a l'UTG ils meds finanzials per ademplir las incumbensas, cumpensar las expensas che creschivan ad in crescher e tegnair pass cun il svilup internaziunal. En consideraziun da l'impurtanza creschenta dal marketing dapi ils onns 1980, ha l'UTG cumenzà da quel temp a far reclama cun il logo "Graubünden. Die Ferienecke der Schweiz" (dapi il 2003 mo pli cun "Graubünden"). Il turissem fa valair sia predominanza economica era sin il champ politic.</p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: 75 Jahre Verkehrsverein Graubünden 1909-1984, 1984. Adolf Collenberg  Uniun da tiradurs dal Grischun Uniun dals Grischs (UdG)  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: