e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Fasani, Remo Faveras  Fascia, Val de Val ladina en las Dolomitas, provinza da Trent (Tirol dal Sid), situada en la part superiura da l'intschess da l'Arioso tr. Stretto di Forno e la Marmolada, tal. Val di Fassa, tud. Fassatal. La romanisaziun da la val n'è betg clera: ella è evtl. succedida pir suenter l'onn 500 tras l'immigraziun da Ladins stgatschads da Gots e Langobards migrants da las valladas vischinas e tras missiunaris cristians d'Aquileia. Dal 11. tsch. fin il 1818 sco signuradi da F. sut il domini ecclesiastic e secular da l'uvestgieu da Brixen, pli tard attribuida a l'uvestgieu da Trent. Ils Fascians han adina refusà questa separaziun da las ulteriuras valladas ladinas. Il 1919 è la val vegnida suttamessa a l'Italia ed exponida fin il 1944, sco il rest da la populaziun da lingua betg tal., ad ina politica irredentistica repressiva. Il 1977 han ins pudì stgaffir il district lad. da F.-Moena, ma betg cuntanscher ina posiziun linguistica ed instituziunala eguala a quella dals Ladins da la provinza da Bulsaun. Il «Comun general dl Fasha» è l'organ uffizial dals Ladins da la Val de F. Il 1975 è vegnì fundà l'Istitut Cultural Ladin Majon di Fascegn cun sedia a Sèn Jan (Vich/Vigo di Fassa).</p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: J. Fontana, Die Ladinerfrage in der Zeit 1918 bis 1948, en: Ladinia, 5/1981; I Ladins dla Dolomites, 1989; B. Richebuono, Pitla storia di Ladins dla Dolomites, 1990. Adolf Collenberg  Fasani, Remo Faveras  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: