e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Zernez Zezras [Zir]  Zervreila Anteriura culegna situada a 1800 m en la vischnanca polit. da Val. 1301 <em>alpis de</em> <em>Seurera.</em> Enconuschenta era sut il num Zerfreila u Zafreila. A partir dal 14. tsch. è il territori d'abitar da la Val S. Pieder, populà oriundamain da Rumantschs, s'extendì en las vals lateralas. La derivanza dals colonists permanents, menz. il 1325 a <em>Suverella</em>, n'è betg sclerida. Pussaivla è in'immigraziun da Gualsers da lingua tud. dal Valragn e da colonists da lingua tal. u tud. dal Tessin. La Länta e la Lampertschalp (tal. Alpe Soreda) davos Z. han appartegnì dal 15.-20. tsch. a vischnancas da la Val dal Blegn (Castro, Marolta e Ponte Valentino) e vegnivan chargiadas fin vers la fin dal 19. tsch. sur il Pass dal <elirlink href="aid:2015">Soreda</elirlink> (2759 m). La chaplutta da S. Baltramieu a Z. è vegnida erigida avant il 1640. Entaifer il cumin da Val furmava Z. cun Leis ina da las quatter vischinanzas. En il 18. tsch. duai la colonisaziun permanenta da Z., che sa concentrava exclusivamain sin l'allevament da muvel, avair chalà. En ils onns 1932-41 è vegnida construida l'emprima via charrabla a Z., en ils onns 1951-58 èn suandadas las OE Zervreila cun in mir da serra da 150 m autezza ed in batschigl d'accumulaziun da 100 miu. m³ ch'ha inundà ils dus aclauns Under Boda ed Ober Boda.</p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: Bundi, Besiedlung, 316 s., 325; H. Gredig, W. Willi, Unter Strom. Wasserkraftwerke und Elektrifizierung in Graubünden 1879-2000 (cun in DVD "Das Ende der dunklen Nächte"), 2006; R. Pollini-Widmer, Alpe Soreda, 2010. Jürg Simonett  Zernez Zezras [Zir]  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: