e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Adelheid Administraziun  Adisch Flum en l'Italia dal Nord che nascha en il <elirlink href="aid:3021">Vnuost</elirlink>, curra al nord da Bulsaun e Verona vers sid e sbucca parallel al Po en la Mar Adriatica, tud. Etsch, tal. Adige. La cuntrada en la part superiura da l'A., il Vnuost, appartegneva en il temp medieval a la regiun culturala curretic-romana. L'uvestgieu da Cuira possedeva terren, subdits e dretgs giudizials tr. <elirlink href="aid:1930">Meraun</elirlink> e <elirlink href="aid:3292">Danuder</elirlink>. Doc. dal 15. tsch. menziuneschan "glieud da la Chadè" a l'A. En il temp medieval vegniva flottà da questa regiun tr.a. laina da laresch fin a Vaniescha. La regiun da l'A. ha giugà ina rolla impurtanta o.t. en la Guerra svabaisa (1499) ed è vegnida devastada fermamain, tr.a. era la punt sur l'A. a Latsch (ist. Laad). La chanzun «La guardia grischuna» (text: Florian Grand, musica: Robert Cantieni) regorda a quest cumbat dals Grischuns per la libertad: "La not ais s-chüra, müt il god, la claustr'indurmanzada; sur l'Adisch nan tamburs eu od [...]".<br /><br /> </p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: Pieth, Bündnergeschichte, 44, 100-03; Rampold, Vinschgau, 125 s.; P. Ortner, C. Mayr, Die Etsch, 1984. Martin Bundi  Adelheid Administraziun  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: