e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Carniec, de Carolina  Carnot, Maurus * 26-1-1865 (Johann Rudolf) a Samignun, † 2-1-1935 a Glion, cat., da Samignun. Figl da Vincenz e da Paulina n. Jenal, da Samignun. Gimnasi a Sviz, studi da teol. e filosofia a Puntina a partir dal 1882. Entrà en la claustra da Mustér 1885, ordinà pader OSB 1888. Predicatur popular apprezià. Magister da grec, latin, tudestg ed istorgia a la scola claustrala, nua ch'el ha emprendì rumantsch. C. ha scrit tocs da teater e gieus festivs en tudestg e rumantsch per scolas e truppas d'amaturs («Armas e larmas en la Cadi», 1899; «Clau Maissen», 1911; «La Ligia grischa», 1924) sco era raquints («Saung grischun», 1901), romans istorics («La historia dil Gieri Genatsch», 1929), poesias, tractats ed artitgels da gasetta. En il cumbat da la Surselva per cudeschs da scola cat. ha ses «Sigisbert en Rezia» (1899) remplazzà il «Robinson» considerà sco pajaun. Confundatur (1900) e redactur (1900-23) da la revista cat. «Il Pelegrin». Naschì en in Samignun da quel temp gia germanisà, ha C. cumbattì instancablamain per la lingua rum. ch'el considerava sco sia lingua materna persa. Ami da Josef Beck. Aderent da la monarchia habsburgaisa, sco tal ami persunal da l'imp. Carl I ( Carl IV sco retg d'Ungaria), exilià cun sia fam. en Svizra (tr.a. a Mustér) il 1919-21, e defensur da quel en sias scrittiras «Hammerschläge an Tür und Turm bei Kaiser Karls von Oesterreich Gang zum Grabe» (1922) e «Grün im Tirol» (1922). Undrà cun il Curtin d'onur da la LG a Trun.<br /><br /></p> Archiv: Aclaustr e Bclaustr. Mustér; Fundaziun P. Maurus C., Samignun (Arthur Jenal). Ovras: Erinnerungen und Gesinnungen eines alten Benediktiners, en: Kirche und Leben, 5/1935, 118-37; BR, nrs 1147-85 (ovras rum.) Funtaunas: Litteratura: Pater Maurus C., Festschrift zu seinem 70. Geburtstag, 1935, 76-117; G.A. Brügger, P. Maurus C., en: Ischi, 25/1936, 5-88; O. Zurkinden, Pater Maurus C., 1944; Bezzola, Litteratura; Deplazes, Funtaunas 3; G. Deplazes, P. Maurus C. e ses giuvnals romontschs, en: Annalas, 117/2004, 147-200; LTS, 345 s.; A. Collenberg, Die Habsburger in Disentis 1919-1921, 2005. Lucia Walther  Carniec, de Carolina  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: