e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Chiampell Chischlatsch  Chiampell [Campell], Durich * ca. 1510 a Susch, † ca. 1582 a Tschlin. Figl da Caspar (Chasper), guerrier ed aderent da la Refurma. &#8734; 1) Serena (n. Hug?), 2) NN (n. Bisaz?). Div. variantas da num: Duri(s)ch Ch(i)ampel, tud. Ulrich Campell. Studis nunenconuschents, instrucziun da lat. tar Philipp Gallicius, preditgant e refurmatur. C. ha predegià en numerusas vischnancas grischunas, o.t. en l'Engiadina, nua ch'el ha proclamà la cretta refurmada. Il battaisem d'urgenza, accumplì a sia figlia tras il bab, ha manà a la Disputaziun da religiun a Susch (1537) ch'è stada impurtanta per la refurmaziun en l'Engiadina. C. ha cumbattì, ens. cun auters refurmaturs grischuns, las allianzas mercenarias ed è vegnì implitgà pliras giadas en conflicts politics. Intimà dal teolog turitgais Josias Simler, ha el redigì suenter il 1570 per incumbensa da la Confed. la part grischuna da la descripziun dal pajais, publitgada pir en il 19. tsch. en ils dus toms «Raetiae alpestris topographica descriptio» (1573, tud. 1851, rum. 1884) e «Historia Raetica» (tud. 1851). Omaduas descripziuns manifestan in viv confess a la structura democratica dal Stadi da las Trais Lias e surtut a la lingua e cultura rum. sco era ina tenuta defensiva visavi influenzas dal tudestg. Il 1562 è cumparì ses «Ün cudesch da psalms» (576 p.) cun chanzuns spiritualas ed in catechissem - l'emprim text scrit en vallader. Daspera ha el translatà dramas biblics ch'èn vegnids represchentads a Susch: «Giuditta e Holofern» (1554), l'emprim gieu religius en vallader, e «Joseph, figl d'Israel» (1564). L'operusitad da C. en la baselgia da S. Regula a Cuira (1570-74) è stada da curta durada causa las circumstanzas politicas e sias enconuschientschas manglusas dal tudestg. L'ultim decenni da sia vita ha C. passentà a Tschlin en l'Engiadina Bassa, nua ch'el ha terminà sias ovras en latin.<br /><br /></p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Bullingers Korrespondenz mit den Graubündnern, edì da T. Schiess, 3 ts, 1904-06. Litteratura: Bezzola, Litteratura, o.t. 199-206; Feller/Bonjour, Geschichtsschreibung 1, 233-35; C. Bonorand, H.-P. Schreich, Die Engadiner Reformatoren Philipp Gallicius, Jachiam Tütschett Bifrun, Durich C., 1987, 67-72, 81-96; Deplazes, Funtaunas 1. Conradin Bonorand  Chiampell Chischlatsch  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: