e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Gaismair, Michael Gallin, Francestg Damian  Gallicius [Saluz], Philipp * 4-2-1504 a Puntweil (Puntwyl), vischn. da Müstair, † 7-6-1566 a Cuira, dad Ardez. Figl dad Adam Jon Saluz, prob. ferrer, e dad Uorschla n. G., da Chamues-ch. &#8734; Uorschla n. Chiampell, da Susch, sora da <elirlink href="aid:636">Durich</elirlink>. G. purtava il num da la mamma. Stud.teol. ad Ingolstadt 1523. Dal 1524-26 è el stà chaplon a Chamues-ch nua ch'el ha predegià la nova cretta. Participaziun activa a la Disputaziun da religiun a Glion 1526. Inculpà d'eresia, è G. vegnì bandischà ils 15-3-1526 da la val tras decisiun da la dretgira penala d'Engiadin'Ota, ma grazià pauc pli tard. Dal 1529-66 è el stà quatter giadas reverenda a Lavin (cun interrupziuns), tranteren a Pralung, Scharons, Malans ed alura a Cuira, nua ch'el ha era instruì lat. a la scola da S. Nicolai. G. vala sco il veritabel refurmatur da l'Engiadina; el ha giugà ina rolla decisiva en las Disputaziuns da religiun da Susch dal 1537 e dal 1544. Precursur da la litteratura lad. sco translatur dal Bapnos, da la Credientscha apostolica e dals Diesch cumandaments (ca. 1536). Ses psalm «Our d'chafuoll bsoeng brag eug proa tai» (1537) è stà l'emprim psalm chantà en ladin. Autur da la «<elirlink href="aid:807">Confessiun retica</elirlink>» (1553), redigida per incumbensa da la Sinoda. G. ha era scrit las prefaziuns al «Nouf Sainc Testamaint» da Jachiam Bifrun (1560) ed al «Ün cudesch da psalms» da Durich Chiampell (1562). En l'emprima engrazia el a Dieu, "il quêl favella uossa cun nus amiaivelmajng in nos pled, scu ch'el fo eir in tutts oters pajais".</p> Archiv: Ovras: Funtaunas: Litteratura: R.N. Bezzola, Filip G. Saluz, 1504-1566, en: Annalas, 108/1995, 177-202. Martin Bundi  Gaismair, Michael Gallin, Francestg Damian  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: