e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Itinerarium Antonini Jacomet [Jacmet, Jagmet], Casper  Jaberg, Karl * 24-4-1877 a Langenthal/BE, † 30-5-1958 a Berna, ref., da Radelfingen/BE. Figl da Christian, scolast, e da Magdalena n. Santschi. ∞ Emma n. Herzog. Studi da romanistica a Berna. Segiurn a Paris 1900-01, nua ch'el è vegnì influenzà profundamain dals filologs Gaston Paris, Ferdinand Brunot e surtut dal linguist Jules Gilliéron. Prof. a l'Univ. da Berna 1907-45. Sias perscrutaziuns sin il champ da la romanistica han influenzà fermamain la linguistica en l'emprima mesadad dal 20. tschientaner. El ha collià in'optica linguistica teoretica cun la perscrutaziun geolinguistica concreta. En l'emprima fasa da sia activitad è el s'interessà o.t. per aspects semantics, integrads pli tard en novs contexts (lexicologia istorica, geografia linguistica). J. è stà in dals emprims a renconuscher l'impurtanza da Ferdinand de Saussure. En il center da ses interess steva il svilup da la lingua tenor process cumplexs nua che facturs sco l'expressivitad, ils gieus da lingua e l'influenza da las cardientschas popularas giugavan ina rolla centrala. Cun ses collega turitgais Jakob Jud ha J. realisà il monumental «Sprach- und Sachatlas Italiens und der Südschweiz» (AIS, 1928-40) che cumpiglia era 18 lieus da studi en il Grischun rumantsch. D'impurtanza spez. per il rum. èn sias ovras «Kultur und Sprache in Romanisch-Bünden» (1921) e «Dreschmethoden und Dreschgeräte in Romanisch Bünden» (1922).  Ovras: Sprachtradition und Sprachwandel, 1932; Sprachwissenschaftliche Forschungen und Erlebnisse, 1937 (1965²); Considérations sur quelques caractères généraux du romanche, 1939. Litteratura: S. Heinimann, Karl J., en: Vox Romanica, 17/1958, 1-18. Ricarda Liver  Itinerarium Antonini Jacomet [Jacmet, Jagmet], Casper  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: