e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Guerras mundialas Gugelberg von Moos, Gregor  Gugelberg von Moos Schlatta nobla da funcziunaris ed uffiziers da Cuira, Maiavilla e Malans. Ils von Moos, numnads Gugelberg, originars evtl. da Lachen/SZ, han fundà en il 15. tsch. in nov rom da la fam. en il Grischun ch'ha adoptà dapi l'entsch. dal 17. tsch. il num da G. Sco titulars d'uffizis munic. ed episcopals e grazia a possess da signuradis e d'allianzas matrimonialas han els pudì entrar l'entsch. dal 16. tsch. en la classa dirigenta grischuna. Il chavalier Hans Luzi († il 1515 a Marignano), burgamester da Cuira dal 1512-13, ha cumandà las truppas da Cuira durant la conquista da las Terras subditas il 1512. Il 1522 cumparan Joachim e Johann sco proprietaris dal signuradi da Marschlins. Johann († 1556) vegn menziunà pliras giadas sco medi municipal da Cuira. Hans († 1554), medemamain da Cuira e chapitani en servetsch franz., ha fundà il 1533 la lingia da Maiavilla ed è stà dal 1551-53 landfoct dal Signuradi. Ses figl Luzius († 1579) era curatur da la citad da Maiavilla ed il 1559-61 podestat a Murbegn. Ambrosius (* 1546), frar da Luzius, vicari a Sunder 1563-65, ha amplifitgà suenter il 1575 il chastè da Bothmar a Malans ch'el aveva cumprà dals Beelis. Ses figl Johann Luzi è stà podestat a Tiraun. Tr. il 1615 ed il 1785 han members da la fam. occupà anc tschintg giadas uffizis en Vuclina. En il 17. tsch. simpatisavan ils G. da Cuira per gronda part cun la Spagna (p.ex. Gregor), entant che la lingia da Maiavilla, dapi il 1654 en possess dal chastè da Salenegg, era per ordinari partisana da la Frantscha. Singuls members da questa lingia èn era stads uffiziers en servetschs ollandais ed englais. Numerus G. grischuns cumparan en registers da scolas ed universitads, p.ex. Hans Luzi (ca. 1578) e Johann Albert (1590) a Turitg, Johann Anton (1609) e Ludwig (1636) a Basilea, Johann Anton (1610) e Karl (1679) a la facultad da dretg a Padua. Hortensia e Maria Barbara èn daventadas, suenter ina furmaziun autodidactica, scienziadas renconuschidas. Ulysses Rudolf è stà in inschigner fitg dumandà. La schlatta è s'extinguida en lingia masculina en il 20. tschientaner. Litteratura: Schweizerisches Geschlechterbuch 1, 1905, 174-76; 5, 289-91; Grimm, Aristokratie, 224; Collenberg, Amtsleute. Silvio Färber  Guerras mundialas Gugelberg von Moos, Gregor  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: