Logo und Banner  

Lexicon Istoric Retic (LIR)

Lemma
Chavazzin  

A
 B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z

stampa
lemma precedents Guanella, GustavGuardaval lemma sequent

Guarda
Vischnanca polit., cirq. Sur Tasna, distr. En, construida lung la via sin ina terrassa a sanestra da l'En, cun la fracz. da Giarsun situada en il fund da la val. 1160 Warda. 1850 280 abit.; 1900 245; 1950 193; 1980 134; 1990 165; 2000 144. Il rempar da crappa da Patnal datescha evtl. dal temp da fier. En il temp autmedieval era G. in aclaun. Il 1494 č G. sa separada ecclesiasticamain dad Ardez. Da quel temp č prob. era vegnida construida la baselgia gotica. Il 1529 ha G. aderģ a la Refurma, ens. cun Lavin. L'aclaun d'Auasagna (oz banduną) č attestą en il 16. tsch. sco funtauna termala. G. č vegnģ destruģ duas giadas (1499 e 1622); il 1652 č la vischnanca sa cumprada libra da l'Austria ed č daventada il 1854 ina vischnanca autonoma. Cun la construcziun da la via en il fund da la val (1862) č era il progress economic passą per gronda part speravi a la vischnanca. Per quella raschun e grazia ad ina restauraziun cumplessiva (1939-45) č G. restada ina da las vischnancas engiadinaisas las pli bain mantegnidas. Il 1975 ha ella survegnģ il Premi Wakker, ed il maletg dal vitg č vegnģ classifitgą il 1985 sco d'impurtanza naziunala. Il 1913 č vegnida construida la staziun da la VR a Giarsun. Dapi ca. 1950 sa basa l'agricultura quasi exclusivamain sin l'allevament da muvel. Part da la populaziun da lingua rum.: 2000 62,5%/78,5% (ML/Lindic.).


Litteratura:
Gem. GR, nr 59, 1984; N. Caviezel, G., 1985; Gem. GR, 2003, 132 s.

Paul Eugen Grimm

lemma precedents Guanella, GustavGuardaval lemma sequent

pagina precedenta


© HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar
il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda
electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada.





Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: