e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Kaiser, Josef Anton Andreas Kapfenstein, von  Kaiser, Peter * 1-10-1793 a Mauren/FL, † 23-2-1864 a Cuira, cat., da Mauren, a partir dal 1856 da Vignogn (renunzia al dretg da burgais dal Principadi). Figl da Michael, pur, e da Maria Anna n. Matt. Nubil. Suenter il gimnasi e studis universitars a Vienna (a partir dal 1810), ha K. studegià dal 1817-19 giurisprudenza, istorgia, filosofia e scienzas politicas a Friburg e.Br., tr.a. tar Karl von Rotteck, prof. da tenuta liberala. Magister d'istorgia e da linguas a l'Institut Fellenberg a Hofwil 1819-22, a l'Institut Pestalozzi ad Yverdon 1822-23, a la scola chant. 1823-35 (rectur 1829-31) ed al Lehrverein (Univ. populara) ad Aarau, a la scola chantunala cat. a Mustér 1835-42 (rectur a partir dal 1837) ed a Cuira a partir dal 1842 (rectur 1848-50). Dal 1850-64 è el stà scolast e vicerectur da la nova Scola chant. paritetica a Cuira. Il 1848 era K. pres. dal comité directiv revoluziunar dal Principadi da Liechtenstein e comm. dal cussegl legislativ ed ha represchentà sco mess il Principadi da Liechtenstein en l'uschen. Frankfurter Paulskirche. Sias ideas lib. e la confiscaziun da sia gronda «Geschichte des Fürstenthums Liechtenstein: nebst Schilderungen aus Chur-Rätien's Vorzeit» en il Principadi (1847) han rendì el suspect a las autoritads dal Liechtenstein, han però era promovì la naschientscha d'in mitos en il 20. tschientaner. Ses num stat en connex cun la furmaziun d'ina identitad naz. dal Liechtenstein. K. vala era sco precursur da la perscrutaziun istorica dal Principadi. Sias publicaziuns e ses referats davart l'istorgia grischuna - tr.a. «Beiträge zur Geschichte Graubündens» (1862) - ed il presidi da la Societad per la perscrutaziun da l'istorgia grischuna han procurà ad el il renum d'in "istoriograf da l'intschess retic". Il catolic lib. è vegnì crititgà ad Aarau da circuls rad., en il Grischun da circuls cons. da la curia episcopala. Gia il 1838 aveva el postulà la fundaziun d'ina societad per la perscrutaziun dal rum., realisada il 1863 cun la fundaziun da (l'emprima) Societad Retorumantscha. K. ha testamentà sia biblioteca privata a la Scola chant. grischuna.   Ovras: Geschichte des Fürstenthums Liechtenstein, 1847 (1989², ediz. revedida cun reg. d'ovras, 2 ts); Graubündnerische Geschichten. Erzählt für die reformirten Volksschulen, 1852. Litteratura: J. Müller, Rector Peter K., en: JbHV FL, 63/1963, 63-132; A. Brunhart, Peter K. 1793-1864, 1993. Arthur Brunhart  Kaiser, Josef Anton Andreas Kapfenstein, von  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: