e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Schwartz [Schwarz, Suarz] Schwendener, Heinrich  Schwarz [Niger], Hartmann * ca. 1590 a Parpan, † 3-4-1662 a Cuira, ref., da Parpan. ∞ ina figlia dal plevon Georg Saluz. Stud.teol. a Basilea 1609-10, magister 1613, alura studis cumplessivs a Herborn (Hessen). Suenter la recepziun en la Sinoda retica (1617), predicatur liber a la baselgia da S. Regula e magister a la scola da S. Nicolai a Cuira. Participà als Scumbigls grischuns sco partisan da Gieri Genatsch e da Caspar Alexius. Suenter sia fugia dals Austriacs il 1622, preditgant a Gais/AR 1623-25, alura a Cuira. A partir dal 1634 preditgant a Malix, Parpan e Curvalda ed a medem temp rectur da la Scola da S. Nicolai (relaschà sco tal il 1643). Preditgant a la baselgia da S. Martin a Cuira 1645-62. Decan da la Sinoda 1632-61 e sco tal autur principal da las «Leges Synodali» (1645) che duevan promover l'ortodoxia ref. ed il meglierament moral suenter ils Scumbigls grischuns. S. è attestà era cun il num Suarzius. Litteratura: BBKL 9, 1159-61. Adolf Collenberg  Schwartz [Schwarz, Suarz] Schwendener, Heinrich  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: