e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Spescha, Hendri Spescha, Placi a [Placidus]  Spescha, Matias * 17-7-1925 a Trun, † 28-6-2008 a Turitg, cat., da Trun. Figl da Pieder Giusep, chalger, e da Margreta Catrina n. Nay, da Breil. Frar da Hendri. Nev da Sep Mudest Nay. ∞ 1956 Amelia Anni n. Centeno, dal Stadis Unids (separaziun 1967). Scolas elementaras ed emprendissadi da cusunz a Trun, emploià en la Fabrica da ponn Trun SA fin il 1951 (schef da secziun). Alura pictur da placats a Turitg (intimà dad Alois Carigiet) e dal 1954-58 a Paris; scolaziun a l'Académie de la Grande Chaumière. Domicilià dapi il 1958 a Bages (Languedoc-Roussillon), nua ch'el ha creà las ovras ch'han collià l'artist cun l'avantguardia internaz. e che furman, ens. cun autras, il punct culminant da la pictura svizra da l'epoca. En ses maletgs, sias graficas da stampa e sias sculpturas tematisescha S. las relaziuns tr. funds e figuras sco era tr. surfatschas e spazis. Las pli novas sculpturas transfereschan questas tematicas en il format grond ed en la terza dimensiun. S. ha realisà dapi il 1956 dapli che quaranta exposiziuns singulas en Svizra ed en il Grischun (p.ex. al Museum d'art dal Grischun a Cuira il 1993 ed il 2005, en il Museum Chasa Jaura a Valchava il 2003) ed exequì ina quarantina incumbensas publicas. L'onn 2000 ha preschentà il Museum d'art dad Aarau ina retrospectiva da S., ed ina exposiziun permanenta da l'artist sa chatta en la Cuort Ligia Grischa a Trun. il 2007 è vegnida averta a Trun la Senda d'art cun ovras da S. Div. premis, tr.a. il Premi grischun da cultura 1993 ed il Premi d'art dal chantun da Turitg 1999.  Ovras: Malerei, Plastik, Graphik, Räume, 1959-1983, 1983; Die Druckgraphik 1993-2004, 2005. Litteratura: Matias S., catalog d’expos. Aarau, 2000; Matias S. per ils otgonta, edì da B. Stutzer, 2005; W. Frank, Der Schnitt. Ein Essay über das Bild von Matias S., en: BJb, 2005, 46-58; Die heroischen Jahre: Lenz Klotz und Matias S., catalog d'expos. Cuira, 2011 Adolf Collenberg  Spescha, Hendri Spescha, Placi a [Placidus]  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: