e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Rom Romania  Roma Relaziuns da tempra uffiziala tr. la Rezia (grischuna) e R., stabilidas p.ex. tras uvestgs ed avats retics, èn resultads dapi il temp medieval tempriv da la posiziun da R. sco center da la cristianadad e da l'ierarchia cat. (dapi la Refurmaziun) e sco lieu da numerus concils e pliras sinodas. Durant il temp medieval era R. - ens. cun Jerusalem e Santiago de Compostela - la pli impurtanta destinaziun da pelegrinadis dal lontan. Las emprimas attestaziuns cleras per il Grischun dateschan dal 15. tsch.: il 1461 èn dus assassins da Ramosch ed in da Samignun vegnids sentenziads ad in pelegrinadi da penetienza a R. (cun confessiun e penetienza al lieu). In tal han stuì interprender il 1487 era 12 umens da Vaz ch'avevan mazzà 12 pasters en ina dispita per alps e mintgamai in um da Curvalda e da Parpan, ils quals avevan assassinà per vendetga in vischin da Vaz. Il 1506 è vegnida fundada la Guardia svizra papala ch'ha recepì fin il di dad oz tschients Grischuns cat. sco gardists, ed il 1921 ha il col. grischun Alois Hirschbühl surpiglià ses commando. A R. sa chatta dapi il 1552 il Collegium Germanicum ch'ha concedì il 1637 a l'uvestgieu da Cuira duas plazzas libras da studi. En quest institut han studegià fin il 1920 tut en tut 42 Grischuns u students daventads impurtants per il Grischun. Al Collegium de Propaganda Fide, fundà il 1622, han studegià fin il 1920 ca. 35 Grischuns catolics. Litteratura: I. Müller, Die churrätische Wallfahrt im Mittelalter, 1964; F. Maissen, Bündner Studenten am Kollegium de Propaganda Fide in Rom, 1633-1920, en: BM, 1972, 217-33. Adolf Collenberg  Rom Romania  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: