e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Scherer, Maria Theresia Scheuermeier, Paul  Schetga Noziun surs. che deriva dal lat. cinctam (p.p. da cingere, tschinclar), oriundamain en il sintagma silvam cinctam, guaud da protecziun separà dals auters guauds tras terms, rg giurada. 9. tsch. cinctae dominicae. Las schetgas eran guauds reservads a signurs feudals per la chatscha e per auters intents. En l'«Urbari curretic dals bains imperials» (ca. 840) èn attestadas 24 schetgas sulettamain en il district administrativ da la Tuverasca; da quellas eran sis guauds roials, otg reservats da chatscha, nov guauds resalvads als magistri dominici aedificorum ed in al president da la communitad. En la Val Schons èn menz. trais schetgas. L'onn 960 èn doc. duas schetgas a Cuira (1382 tzitias). Pir en il 16. tsch. èn las schetgas vegnidas separadas sco guauds da protecziun cunter lavinas e bovas. En Surselva numnavan ins quels era "gualts ambanieus", a Bravuogn "gods muoings", en l'Engiadin'Ota "gods avuados" u "gods tais" ed en Engiadina Bassa "jüradas", q.v.d. guauds protegids tras engirament. Funtaunas: BUB 1, 99, 389, 393. Litteratura: RN 2, 92 s.; DRG 7, 1057 s. Martin Bundi  Scherer, Maria Theresia Scheuermeier, Paul  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: