e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Walser, Mathias (Anton) Wassali, Friedrich  Waser, Sentenzia da La Sentenzia da Waser (tud. Der Wasersche Spruch) ha terminà la dispita tr. las nov dretgiras da la LDD e Tavau, provocada da Johann Peter Guler che vuleva privar Tavau dal monopol d'uffizis da la LDD. Ils chantuns da Turitg, Berna e Glaruna han intermedià suenter plirs renviaments d'arbitragi, ina sullevaziun armada ed ina dretgira nauscha. La dretgira d'arbitragi a Cuira era indecisa en questa dumonda; uschia ha Johann Heinrich Waser, scrivant da Turitg, prendì il schan. 1644 la suandanta decisiun presidiala: il chau-lia, il scrivant ed il salter vegnan elegids en roda (nov). Tavau resta la sedia da la LDD ed (en roda) quella da las Trais Lias (vegl) e dastga metter per otg onns (mo pli) duas giadas il chau-lia da la LDD (nov). Quel vegn elegì d'ina tscherna da dus mess per dretgira a Tavau (nov). I suondan ulteriurs puncts pertutgant la bandiera, l'archiv, il sigil ed auter pli. La  Sentenzia da Waser ha substituì a partir dal 1644 la brev fed. dal 1436.   Litteratura: Gillardon, Zehngerichtenbund, 187-94; H. Simmen, Der Wasersche Spruch, en: Bü. Kal., 2003, 56-58. Adolf Collenberg  Walser, Mathias (Anton) Wassali, Friedrich  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: