e-LIR / Lexicon
Assistenza e-LIR
Contact
Publicaziun
Sponsurs
|
Lexicon Istoric Retic (LIR)
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Terratrembels Terratrembels sa manifestan a la surfatscha da la Terra en consequenza dad undas che sa derasan a l'intern da la Terra. La magnituda (M) inditgescha lur fermezza, calculada da seismografs che registreschan ils moviments dal terren en furma da seismograms. La Scala macroseismica europeica 1998 (EMS-98) è la scala d'intensitad (I) uffizialmain valaivla dapi alura en Europa. L'intensitad (I-XII) inditgescha il grad dals effects en in lieu definì (punct d'intensitad) da la zona pertutgada. En Svizra vegnan terratrembels sentids per regla pir a partir d'ina M 3/I III-IV, a partir d'ina M 4/I V datti donns ad edifizis. M 6-7/I XI-XII munta "destrucziun totala". Ina seismicitad elevada exista en las vals periferas Engiadina e Val Müstair. Il pli ferm terratrembel enconuschent (1295, I VIII) aveva ses epicenter a Curvalda. Era sch'il privel da terratrembels è relativamain pitschen en il Grischun, è la ristga d'in tal (donns supponids) detg gronda, cun ina valur d'assicuranza dals edifizis (incl. mobigliar) da ca. 100 mia frs. Las datas d'avant il 1800 n'èn, per mancanza da registraziuns, betg cumplettas.
Funtaunas: Servetsch svizzer da terratrembels.
Litteratura: M. Gisler e.a., Erdbeben in Graubünden, 2005.
Adolf Collenberg
© HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada.
| |
|
Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail:
|
|