e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Napoleun I Bonaparte Nauli, Adam  Naso [Naz], Johannes Attestà per l'emprima giada il 1391, † 24-1-1440 a Meraun. Figl da Heinrich, nobilis vir, administratur roial, da Prag. Studis a Prag, Padua e Bologna a partir dal 1391, doctor iuris canonici (1399) e civilis (1402). Canoni da Prag a partir dal 1399, cun pravendas en la Boemia e Moravia. Vicari gen. ed uffizial dad Ölmütz (Moravia) 1413. Attestà en pli sco secretari e cuss. dal retg Wenzel. N. ha participà sco mess al Concil da Pisa il 1409. Sco chaplon ed auditor papal ha el tegnì il 1415 al Concil da Constanza in pled d'accusaziun cunter ils hussits. Il 1418 è el vegnì nominà uvestg da Cuira (en uffizi fin il 1440). Il 1422 ha el participà a la cruschada cunter ils hussits, ed il 1432 è el suandà il retg Sigismund en l'Italia. Sco procuratur roial ha N. giugà il 1433 ina rolla impurtanta al Concil da Basilea. En l'uvestgieu era el en lita cun ils chastellans de Matsch, cun il cont Friedrich de Toggenburg e, pervi da la suveranitad territoriala en la Tumleastga, cun ils conts de Werdenberg-Sargans. Ils abitants da Cuira èn sa sullevads cunter el il 1422 (ed il 1435?). En la regiun da cunfin tr. Cuira ed il Tirol eran proruts conflicts cun l'Austria. Causa sias numerusas absenzas e grondas tensiuns cun la LCD, han intgins Engiadinais fatg praschunier el il 1437. El ha bandunà Cuira suenter che la citad da Cuira e la LCD avevan designà il 1439 trais curaturs per administrar la diocesa. Litteratura: HS I/1, 489; L. Deplazes, Reichsdienste und Kaiserprivilegien der Churer Bischöfe von Ludwig dem Bayern bis Sigmund, 1973; BBKL 6, 462-64; NDB 19, 8 s.; Gatz, Bischöfe 1198, 141 s. Veronika Feller-Vest  Napoleun I Bonaparte Nauli, Adam  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: