e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Bonifaci, Daniel Bonorand, Conradin  Bonomi [Bonhomini], Giovanni Francesco * 6-12-1536 a Cremona (Lumbardia), † 26-2-1587 a Lüttich, cat., oriund d'ina fam. patriziana da Cremona. Stud.iur. a Pavia e Bologna. Uvestg da Vercelli 1572-87, nunzi en Svizra 1579-81 ed a la curt imperiala da Vienna 1581, emprim nunzi permanent a Cologna 1584. Il 1567 ha B. accumpagnà ses ami Carlo Borromeo sin ses viadi tras la part tessinaisa da l'archidiocesa da Milaun, il 1570 tras il rest da la Svizra. Sin giavisch da Borromeo e dals chantuns da la Svizra Interna (senza Lucerna) ha il papa Gregor XIII tramess el il 1578 sco visitatur da l'uvestgieu da Com ed il 1579 sco nunzi cun dretgs spez. en Svizra. B. ha promovì la fundaziun dal collegi da gesuits a Friburg (1580) ed ha pudì gudagnar tschertas autoritads secularas per ses intents refurmatorics. Sias tentativas energicas d'imponer las decisiuns dal Concil da Trent (celibat, clausura e.a.) - perfin il Vatican aveva admonì B. d'esser pli moderà - han provocà la resistenza da parts dal clerus e da singulas claustras (o.t. en l'Argovia e la Turgovia). Sias stentas d'excluder las autoritads secularas da l'attribuziun da las pravendas e da la giurisdicziun ecclesiastica han sveglià l'opposiziun da las regenzas. Il 1578 ha il missiunari chaputschin Francesco di Bormio, cumissari general en Vuclina refusà da las Trais Lias, envidà B. a visitar la Vuclina. Questa visita è vegnida inscenada per precauziun sco cura da bogns ("visita mascherata"). La smanatscha d'ina arrestaziun ed in decret, relaschà da las Trais Lias ils 2-8-1578, han sfurzà el da bandunar la val. Il 1580 ha B. effectuà la demissiun da l'uv. Beatus a Porta ch'aveva refusà da prender residenza a Cuira. La missiun da B. ha chattà pli e pli resistenza, tant da vart cat. sco refurmada. Malgrà il pitschen resun inizial èsi tuttina reussì ad el da francar la refurma tridentina. Litteratura: R. Boldini, Documenti intorno alla visita di San Carlo Borromeo in Mescolcina, en: QGI, 29/1960, nr 4 - 31/1962, nr 2; DBI 12, 309-14; HS I/1, 42 s., 204, 497; I/4, 151 s.; I/6, 355 s.; III/3; VII, 162-66; A.-J. Marquis, Die Nuntiatur von G.F. Bonhomini in der Schweiz, en: Geschichtsfreund, 133/1980, 163-249; U. Fink, Die Luzerner Nuntiatur 1586-1873, 1997 (cun bibliogr.) Urban Fink  Bonifaci, Daniel Bonorand, Conradin  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: