e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Allianzas Almens  Almen Vischnanca polit., cirq. Tumleastga, distr. Rain Posteriur (avant il 2001 Mantogna). Vitg accumulà sin ina terrassa bassa a dretga dal Rain Posteriur, cun Mulegns. Emprima mesadad 9. tsch. de Lemenne, tud. Almens (uffiz.). 1803 201 abit. (cun Pratval, fin il 1845); 1850 226; 1870 270; 1900 217; 1950 252;  1970 133; 2000 217. L'onn 926 ha il retg Heinrich I regalà A. a l'uvestg da Cuira ch'ha pudì extender qua tras sia suveranitad territoriala en la Tumleastga Dadens. Restanzas d'ina tur d'abitar, prob. sedia dal migiur episcopal. Suenter il 1200 èn  parts da la curt d'A. (tratga intensiva da nursas e viticultura) vegnidas attribuidas a la claustra da Curvalda. La culegna gualsra da Schall, situada sur A., è vegnida bandunada prob. en il 17. tschientaner. Il 1694 ha l'uvestg laschà construir en la vischnanca paritetica dad A., ref. dapi il 1592, ina baselgia prot. en barat cunter la baselgia existenta da S. Andriu (plaiv doc. 1410). Il 1709 ha A. cumprà ora ils davos dretgs suverans episcopals. Fin il 1851 ha A. appartegnì al cumin da Farschno. Il clima miaivel permetta a la vischnanca d'allevar muvel e da cultivar ers e puma. Il 1909 è la via charrabla, che collia A. cun il stradun, vegnida schlargiada. Il 1990 sa chattavan nov da las 22 plazzas da lavur en l'emprim sectur. Dapi il 1970 contribueschan pendularis (1990 71%) ad in augment da la populaziun. Part da la populaziun da lingua rum.: 1920 44% (LM); 2000 2,8%/3,9% (ML/Lindic). A. è il lieu da cumin dal cirquit da la Tumleastga. Meglieraziun generala iniziada il 2003.   Litteratura: Kdm GR 3, 83-94; Gem. GR, nr 1, 1982; Gem. GR, 2003, 10; SO, 19-4-2003. Jürg Simonett  Allianzas Almens  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: