e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Decurtins, Caspar Dedual, Julius  Dedual, Johann Josef * 9-12-1834 a Termin, † 16-11-1911 a Cuira, cat., da Parsonz (oz Riom-Parsonz). Figl da Jakob Peter, pur, e da Maria Claudia n. Täscher, da Termin. ∞ 1862 Josephine n. Brückner, da Minca. Gimnasi a Mustér ed a Nossadunnaun. Stud.teol. a Milaun (in onn) e stud.iur. a Minca 1858-60, scolast a Friburg, advocatura a Cuira a partir dal 1863. Pres. dal cussegl grond da la citad da Cuira 1875. Comm. dal Cussegl grond dal Grischun 1864-83 per ils cirquits da Cuira, Belfort, Razén e per il Surses (cun interrupziuns), alura puspè per quel da Cuira 1885-93. Pres. dal Corpus cat. 1878. Statalter guv. 1880, cuss. guv. 1882-83 (pres. 1883). Pres. dal Cussegl grond 1886, comm. da la cumissiun dal Cussegl grond 1884, 1888 e 1892 e dal cussegl d'educaziun 1884-93. Derschader d'inquisiziun fed. 1870-90. Comm. dal cussegl da la BCG a partir dal 1877 (pres. 1907-10). Comm. da l'Uniun da students svizra (StV, secziun da Nossadunnaun) a partir dal 1854 e confundatur da la secziun da Milaun 1856, confundatur e correspundent da la revista da giuventetgna «Monat-Rosen». Autur da numerusas poesias, scrittas en ses temp da giuventetgna. Politicher da ferma tendenza ultramontana, fidaivel a ses princips, ma tolerant. D. è stà in dals opponents principals dal Grischun a la revisiun da la Const. fed. dals onns 1870. Pervia da sia critica a l'ultrafederalissem da l'Allianza fed.-dem. e da ses appel a la fundaziun d'ina partida cat.-cons. independenta da l'Allianza è el vegnì isolà politicamain il 1892, ens. cun Placidus Plattner, dal circul dominant enturn Caspar Decurtins e Hermann Sprecher. Ens. cun Plattner ha el alura fatg fin il 1898 dal «Graubündner Allgemeiner Anzeiger», fundà il 1892, la plattafurma da sias ideas politicas ed in fegl da cumbat inexauribel cunter Decurtins ch'ha la finala stuì acceptar tr.a. la fundaziun da la Partida cons.-democratica (1903).  Archiv: ASGR, Afam. D. Ovras: Ein offenes Wort, 1892 (ens. cun P. Plattner). Litteratura: J. Dedual, Regierungsrat Johann Josef D., 1912; Metz, Graubünden 2. Adolf Collenberg  Decurtins, Caspar Dedual, Julius  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: