e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Colani, Timothée Collegium Philosophicum  Collegium Helveticum Fundà il 1579 a Milaun en il rom da la Refurma catolica, preparava il Collegium Helveticum il clerus da la Svizra catolica, dal Grischun e dal Vallais. En il 19. tsch. vegniva quest seminari era numnà Collegium Borromaeum, tenor il num da ses organisatur ed emprim administratur Carlo Borromeo. Fin a l'Emprim Capitulat da Milaun (1639) avevan las Trais Lias il dretg a quatter, alura a sis plazzas libras al Collegium Helveticum, fin al Segund Capitulat da Milaun (1726 ) a duas, alura a quatter plazzas per Lia. Ils candidats vegnivan recrutads da las Lias respectivamain dals cumins, e l'uvestg da Cuira attribuiva las plazzas en ina tscherta successiun als stipendiats. L'alloschi e dunsena sco era la scolaziun eran gratuits. Il 1797 ha Napoleun serrà il Collegium Helveticum ch'è puspè vegnì avert dal 1841-1900 cun trais stipendis per Grischuns. Las (maximal otg) plazzas libras da la Vuclina vegnivan attribuidas da l'uvestg da Com. Fin il 1797 èn vegnids scolads ca. 400 spirituals grischuns al Collegium Helveticum, dal 1842-1900 51. Dapi il 1610 possedeva l'uvestgieu da Cuira ulteriuras quatter fin otg plazzas da studi al collegi apostolic a Dillingen (Baviera) ed a partir dal 1627 duas al Collegi da S. Barbara a Vienna. Litteratura: J.J. Simonet, Die bündnerischen Freiplätze am päpstlichen Collegium in Dillingen (Bayern), en: BM, 1914, 305-11; J.J. Simonet, Die Bündner Freiplätze an S. Barbara in Wien, en: BM, 1925, 19-28; F. Maissen, Bündner Studenten in Mailand von 1581-1900, en: JHGG, 1965, 1-68. Adolf Collenberg  Colani, Timothée Collegium Philosophicum  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: