e-LIR / Lexicon Assistenza e-LIR Contact Publicaziun Sponsurs	Lexicon Istoric Retic (LIR) Lemma Rumantsch Deutsch Italiano Chavazzin   A  B  C  D  E  F  G  H I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z  Cumissiun da posta Cumissiun dal Cussegl grond  Cumissiun da transit Las veglias dretgiras dals ports per la Via Sura (Güglia) e la Via Sut (Spleia) han stuì vegnir remplazzadas sco dretgiras da corporaziun cun pussanza da polizia per motivs da l'unitad statala; il 1816 ha il Chantun cedì la direcziun dals transports a la cumissiun da transit ed ha engaschà quella sco dretgira da commerzi (set comm.). Las vischnancas dals ports ed ils spediturs da Cuira pudevan tscherner mintgamai dus, il Chantun trais derschaders. Cas da bagatella vegnivan decidids dal derschader ch'era a medem temp inspectur dal commerzi a Cuira; en cas da multas da passa 1'000 florins pudev'ins recurrer a la Dretgira chant. superiura. Suenter la refurma dal 1835 e dal 1839 quintava questa dretgira mo pli tschintg comm., elegids libramain dal Cussegl grond. Il Cussegl pitschen (Regenza) nominava da quels il president ed il derschader dals transports. Il 1851 èn vegnidas abolidas la cumissiun da transit e sia dretgira. Funtaunas: CDG (revedidas), quad. 5. Litteratura: H. Pfister, Das Transportwesen der internationalen Handelswege von Graubünden im Mittelalter und in der Neuzeit, 1913; Schwarz, Gerichtsorganisation, 224-28. Adolf Collenberg  Cumissiun da posta Cumissiun dal Cussegl grond  © HLS: Tuts dretgs d’autur da questa publicaziun electronica èn tar il Historisches Lexikon der Schweiz, Berna. Per tut ils texts publitgads a moda electronica valan las medemas reglas sco per la publicaziun stampada. Redacziun LIS, Gerberngasse 39, Chaum postal 322, 3000 Berna 13, tel. +41 31 313 13 30, e-mail: